Krant / De man achter de topvrouw
Zij is de vrouw die op zondag het vlees snijdt
Er is een nieuwe generatie mannen opgestaan die er geen probleem van maakt als de vrouw een betere baan heeft, blijkt uit recent onderzoek. Drie topvrouwen en hun man over de rolverdeling.
Behind every great man there's a great woman. Het is een veel bezongen uitdrukking, maar is het omgekeerde ook het geval? Wie zijn de mannen achter topvrouwen en hoe zien zij hun rol? Decennialang liepen relaties waarin de vrouw meer verdient dan de man sneller op de klippen dan relaties met een traditionele rolverdeling. Dat verschil is de laatste jaren verdwenen.
Uit recent onderzoek door de Amerikaanse sociologe Christine Schwartz blijkt dat een nieuwe generatie mannen is opgestaan die het geen probleem vindt als de vrouw een betere baan heeft. Gaat die emancipatie nog verder? Zijn mannen ook bereid hun eigen leven in dienst te stellen van haar carrière? Drie topvrouwen en hun man over hun rolverdeling.
Nanouke van 't Riet (41) is directeur Service & Operations bij de NS. In die functie is ze verantwoordelijk voor het functioneren van alle hoofdconducteurs, machinisten en NS-medewerkers op stations. Ze geeft leiding aan ruim 8.000 mensen en is zeven dagen per week met haar werk bezig. Haar man Falco van 't Riet (43) is huisman. Ze hebben twee kinderen, van 8 en 10 jaar, en wonen in Den Dolder.
,,Haar werk is topsport en ik voel het als mijn rol om dat zoveel mogelijk te faciliteren", zegt Falco. Hij is de man achter Nanouke. Ze begonnen hun carrières vijftien jaar geleden bij hetzelfde bedrijf, werkten evenveel en hadden de zorgtaken evenredig verdeeld. Maar in de jaren die volgden timmerde zij flink aan de weg (,,Ik ambieerde steeds de baan van mijn baas"), terwijl hij als IT-manager min of meer hetzelfde werk bleef doen. Ze kregen kinderen en spraken af dat zij altijd een 'mamadag' zou houden en hij minimaal 80 procent zou blijven werken, maar dat voornemen sneuvelde toen zij een functie kreeg in Londen.
Hij zegde zijn baan op en het gezin verhuisde naar Engeland. ,,Opeens was ik huisman, dat was wel even wennen", zegt Falco. ,,Mijn werk was een onderdeel van mijn identiteit. Overdag had ik plots veel tijd die ik alleen doorbracht." Nu zijn ze terug in Nederland vanwege een nieuwe topfunctie voor haar en is hij nog steeds huisman. Hoewel ze nooit van plan waren de rollen zo te verdelen zien ze veel voordelen. ,,Er is veel meer rust in het gezinsleven. Als een van onze kinderen ziek is hebben we geen probleem meer", vertelt Nanouke. ,,En als ik 's avonds moe thuiskom na een dag werken, dan heeft Falco nog energie om het allemaal leuk te houden."
Dat het niet een vanzelfsprekende rolverdeling is, merken ze soms aan hun omgeving. De makelaar die hun een huis liet zien, had het steevast over 'de werkkamer van meneer Van 't Riet'. En vrouwen vragen haar weleens of ze nog van hem kan houden nu hij niet werkt. Een rare redenering, vindt Nanouke. Zij heeft juist veel bewondering voor wat hij voor haar doet. ,,Hij vat zijn functie als huisman heel serieus op en faciliteert het hele gezin, tot mijn lunchpakketje aan toe."
Ze heeft af en toe het idee dat hij harder werkt dan zij. ,,Hij rijdt af en aan naar school, paardrijden, trompet en tennis. Ook houdt hij in de gaten of ik wel genoeg slaap en spart met mij over mijn werk."
Ze wendt zich tot Falco: ,,Ik ken veel mannen die een te groot ego zouden hebben voor wat jij doet. Fijn dat dat bij jou niet aan de orde is." Falco knikt: ,,Ik ervaar het niet als een opoffering. Ik vind werken leuk, maar ben wat mijn carrière betreft wat relaxter."
Hij vindt het huismanschap sociaal en intellectueel gezien soms wel een beetje mager. Vanaf september gaat hij daarom studeren en op termijn wil hij ook weer in deeltijd werken. ,,Het liefst iets wat kan uitgroeien tot een volledige baan als de kinderen het huis uit zijn."
Natuurlijk zijn er ook momenten dat hij zich iets te veel de man áchter de topvrouw voelt. Bijvoorbeeld toen zij laatst bij hun gezamenlijke voormalige werkgever een praatje hield over haar succes. ,,Ik stond naast het podium en dat voelde even niet zo fijn."
Henriëtte Post (58) is directeur van het Fonds Podiumkunsten. In die functie is ze verantwoordelijk voor de verdeling van 43 miljoen euro subsidie per jaar ten behoeve van muziek, dans en theater. Ze geeft leiding aan 50 mensen en werkt minstens 60 uur per week. Haar man Helenus de Rijke (60) is gitarist. Ze hebben een zoon van 27 en wonen in Amsterdam.
,,Het is niet zo dat we ooit afspraken: jij maakt carrière en ik word huisman", zegt Helenus, de man achter Henriëtte. Als directeur van het Fonds Podiumkunsten werd zij door het tijdschrift Opzij uitgeroepen tot de machtigste vrouw in de cultuursector. En hij treedt zo'n twintig keer per jaar op als gitarist, doet het huishouden en kookt. ,,Ik ben die vrouw die op 's zondags het vlees snijdt", zegt Henriëtte lachend. Zelf is ze opgegroeid in een heel traditioneel gezin waarin de vader carrière maakte en de moeder huisvrouw was. ,,Ik zag dat mijn moeder daaronder leed."
Toch is hun verhouding wel traditioneler begonnen. Toen zij elkaar dertig jaar geleden ontmoetten was hij gitarist in het succesvolle Amsterdam Guitar Trio. Helenus: ,,In het begin van onze relatie was het andersom en draaide het om mijn carrière." Henriëtte: ,,Jullie hadden net een Edison gewonnen en gingen op wereldtournee. Ik was 'de vrouw van', al stond ik daar op dat moment niet echt bij stil." Toen ze een zoon kregen ging zij parttime werken om ,,genoeg tijd door te kunnen brengen aan de rand van de zandbak". En ze reisde met kind en camper mee naar zijn optredens in het buitenland.
Het was dankzij hem dat zij in de muziekwereld ging werken. Eerst als productiemedewerker, maar al gauw als zakelijk leider van diverse muziekgezelschappen. Terwijl hij steeds minder optrad, kreeg zij het drukker. Toen ze gevraagd werd te solliciteren als directeur van het Fonds Podiumkunsten heeft ze dat thuis uitgebreid besproken. ,,De eerste twintig jaar had Helenus in verhouding weinig tijd en was hij veel weekenden en avonden weg", zegt Henriëtte. ,,Toen dat wat minder werd hadden we eindelijk meer tijd om andere dingen te doen, maar met deze baan zou dat er nog steeds niet inzitten."
'Moet je nou alweer werken', vraagt Helenus haar soms. ,,Maar dat is eigenlijk kinderachtig. Ik heb er grote bewondering voor hoe dat allemaal in haar hoofd kan." Zij heeft soms het gevoel dat haar werk te veel beslag legt op de vrije tijd samen. Henriëtte: ,,Ik bén mijn werk en daar voel ik me weleens schuldig over. Maar tegelijkertijd: toen hij veel op het podium stond en nachtenlang muziekstukken bewerkte, heb ik dat ook wel vervloekt."
De gouden formule is volgens hen dat ze allebei hun dromen waar konden maken. ,,Als hij zelf nooit een carrière had gehad of als zijn gitaarcarrière meteen in de knop was geknakt, had dat misschien anders gevoeld", zegt Henriëtte. ,,Je moet zelf het gevoel hebben dat je hebt kunnen doen wat je wilt doen." Helenus: ,,Ja, en je moet het erover eens zijn dat de één niet belangrijker is dan de ander."
Marit Kievit (41) is global brand director bij Unilever. In die functie is ze wereldwijd verantwoordelijk voor het zeepmerk Lux. Ze geeft leiding aan 15 mensen, werkt fulltime en is veel op reis. Haar man Richard Canneman (37) heeft een eigen bedrijf als IT-consultant. Ze hebben twee kinderen, van 4 en 1,5 en wonen in Singapore.
De afgelopen dagen was het flink aanpoten. Zijn vrouw zat in het buitenland, de au pair moest voor een overlijden terug naar Indonesië en de kinderen hebben vakantie. ,,Het kwam even helemaal op mij neer en ik moest zelf ook nog werk afmaken." Richard Canneman (37) is de man achter Marit Kievit (41). Ze ontmoetten elkaar in Tokio waar hij werkte als managing director van een marktonderzoeksbureau; voor haar baan verhuisden ze vier jaar geleden naar Singapore.
,,Welkom bij de Denis Thatcher-club", grapte iemand toen Richard zich de eerste dagen voorstelde onder de Singaporese expats. De opmerking verwijst naar de mannen die in Singapore wonen vanwege het werk van hun vrouw, veel rond het zwembad hangen van de Hollandse Club en verder vooral de man achter de topvrouw zijn. Zoals Denis Thatcher de man was achter de vorig jaar overleden Britse oud-premier Margaret Thatcher.
Aanvankelijk was Richard inderdaad van plan om zijn tijd door te brengen aan de rand van het zwembad. ,,Maar kennelijk ben ik niet zo geschikt om niets te doen, want meteen de eerste dag vroeg iemand me al voor een freelanceklus en dat balletje ging rollen."
Inmiddels heeft hij zelf een bloeiende onderneming als IT-consultant en werkt ook hij fulltime. Dat dat mogelijk is met twee kleine kinderen komt doordat zij hun tijd beiden flexibel kunnen indelen. Marit: ,,Soms werk ik 's ochtends vroeg en 's avonds laat, zodat ik 's middag met de kinderen kan spelen." Het scheelt ook dat ze een au pair in huis hebben. Marit: ,,Als ik mijn Nederlandse vriendinnen met goede banen en kinderen hoor, is het voor ons wel minder zwaar."
Hoewel haar werk leidend is en zij ,,significant meer" verdient dan hij voelen zij zich wel gelijkwaardig. Marit: ,,We hebben de filosofie dat het draait om de Canneman-Kievit bv." Dus als Unilever haar een nieuwe functie aanbiedt, bespreken ze samen de voors en tegens: wat vinden we ervan, wat betekent het voor onze levens, gezin en carrière? Laatst werd zij bijvoorbeeld gevraagd om een jaar naar Brazilië te gaan, maar dat hebben ze afgeslagen omdat het voor Richards werk niet handig is.
,,Hij spreekt de taal niet en zou voor een jaar te veel moeten investeren." Binnenkort verhuizen ze naar New York, omdat Marit daar een nieuwe functie heeft. Die stad biedt voor hem ook mogelijkheden, maar het betekent wel dat hij weer opnieuw iets moet opbouwen.